Thực phẩm bảo vệ sức khỏe là tên gọi khác của thực phẩm chức năng được qui định theo thông tư số: 08/2004/TT-BYT ban hành ngày 23/08/2004 và thông tư số 43/2014/TT-BYT ngày 24 tháng 11 năm 2014 quy định.
Theo Ủy ban Hành động phối hợp về Khoa học Thực phẩm chức năng Châu Âu thì: các “thực phẩm” được xem là “thực phẩm chức năng” nếu chúng có một tác dụng có lợi trên một hoặc nhiều chức năng của cơ thể ngoài các tác dụng dinh dưỡng thông thường.
Theo Khoản 2 Điều 2 Thông tư 43/2014/TT-BYT về quản lý thực phẩm chức năng được ban hành bởi Bộ Y tế thì thực phẩm bảo vệ sức khỏe được định nghĩa như sau:
Thực phẩm bảo vệ sức khỏe (Health Supplement, Food Supplement, Dietary Supplement) là sản phẩm được chế biến dưới dạng viên nang, viên hoàn, viên nén, cao, cốm, bột, lỏng và các dạng chế biến khác có chứa một hoặc hỗn hợp của các chất sau đây:
a) Vitamin, khoáng chất, axit amin, axit béo, enzym, probiotic và chất có hoạt tính sinh học khác;
b) Hoạt chất sinh học có nguồn gốc tự nhiên từ động vật, chất khoáng và nguồn gốc thực vật ở các dạng như chiết xuất, phân lập, cô đặc và chuyển hóa.
.jpg "TPBVSK chính là sản phẩm có sự giao thoa giữa thuốc và thực phẩm.")
TPBVSK chính là sản phẩm có sự giao thoa giữa thuốc và thực phẩm. Ảnh internet
Hiểu một cách đơn giản nhất TPBVSK chính là sản phẩm có sự giao thoa giữa thuốc và thực phẩm, được sản xuất dựa trên những công thức được nghiên cứu kĩ lưỡng bởi các chuyên gia hàng đầu và dây chuyền công nghệ hiện đại. TPBVSK giúp bổ sung các vi chất và vitamin có lợi cho cơ thể, tạo cho cơ thể tình trạng thoải mái, nâng cao sức khỏe và ngăn ngừa nhiều căn bệnh khác nhau.
Thực phẩm BVSK nhập khẩu muốn lưu hành tại thị trường Việt Nam phải được cơ quan quản lý thực phẩm ở nước sản xuất cho phép lưu hành trong nước đó. Sau đó, các loại TPBVSK này phải được làm kiểm nghiệm, công bố tiêu chuẩn để được cấp giấy chứng nhận tiêu chuẩn sản phẩm. Những lô hàng khi nhập về Việt Nam phải trải qua quy trình kiểm tra chất lượng ở những phòng kiểm nghiệm do cơ quan quản lý chỉ định trước khi làm thủ tục thông quan.
Phân loại thực phẩm bảo vệ sức khỏe
TPCN (hay TPBVSK) trên thị trường hiện nay khá đa dạng với nhiều loại khác nhau. Hơn nữa, ngày càng có thêm nhiều sản phẩm mới ra đời nên việc phân loại chúng là điều cần thiết để giúp người tiêu dùng có những lựa chọn đúng với nhu cầu sử dụng của mình. Dựa vào bản chất, công dụng, nguồn gốc và nhiều yếu tố khác TPCN thường được phân loại thành các nhóm cơ bản sau đây:
Nhóm thực phẩm chức năng đặc biệt: thường chỉ dành riêng cho một nhóm đối tượng đặc biệt nào đó. Ví du: phụ nữ đang mang thai, vận động viên, phi hành gia, người cao tuổi, người mắc bệnh ung thư…
Nhóm thực phẩm chức năng “không béo”, “không đường”, “giảm năng lượng”: các loại TPCN này thường hướng đến những người đang muốn giảm cân, người mắc bệnh tiểu đường… trà thảo mộc là loại thường gặp nhất.
Nhóm các loại nước giải khát, tăng lực: Các sản phẩm nước uống đóng chai này thường giúp bổ sung vitamin và năng lượng cho cơ thể khi tham gia các trò chơi thể thao hay các hoạt động đòi hỏi thể lực.
Nhóm thực phẩm chức năng dạng viên: đây là nhóm có số lượng sản phẩm đa dạng và phong phú nhất. Chúng thường được bào chế ở dạng viên nén, viên sủi, viên tăng lượng… Những viên C sủi chính là ví dụ điển hình nhất cho nhóm này.
Nhóm thực phẩm chức năng bổ sung dưỡng chất: đây là nhóm TPCN bổ sung các loại loại vitamin, khoáng chất và nhiều nguyên tố vi lượng mà cơ thể đang thiếu hụt hoặc không thể hấp thu được từ các loại thức ăn hằng ngày.
Xu hướng lựa chọn thực phẩm bảo vệ sức khỏe
Theo các số liệu thống kê được thì thực phẩm chức năng bổ sung dưỡng chất chính là loại được sử dụng phổ biến và rộng rãi nhất trên khắp thế giới, đặc biệt là ở các nước tiên tiến như Mỹ, Anh, Nhật… Ở Việt Nam chúng cũng được nhiều người tiêu dùng quan tâm và tìm mua. Ngoài ra, người dùng cũng thường chọn mua thực phẩm chức năng theo các xu hướng sau đây:
Thực phẩm chức năng có thành phần tự nhiên: Tại Mỹ cứ 10 người thì có đến 6 người tìm kiếm những TPCN được chiết xuất với thành phần tự nhiên. Vì có thành phần hoàn toàn từ thảo mộc thiên nhiên, không chứa các chất hóa học, chất bảo quản, chất tạo màu nên chúng có tính an toàn cao hơn các loại khác và không gây ra bất kì tác dụng phụ nào đếm sức khỏe người dùng.
Thực phẩm chức năng có thành phần tự nhiên được nhiều người lựa chọn. Ảnh internet
Thực phẩm chức năng cho trẻ em: Chất lượng cuộc sống được nâng cao nên việc cha mẹ quan tâm nhiều hơn đến con cái là điều dễ hiểu. Rất nhiều bậc phụ huynh người Việt luôn tìm kiếm các sản phẩm giúp TPCN cho trẻ em nhằm nâng cao sức khỏe và giúp con mình phát triển toàn diện. Những nhóm TPCN mà các mẹ hướng đến là dòng sản phẩm giúp tăng cân, tăng chiều cao cho trẻ.
Thực phẩm chức năng chứa Canxi: Phụ nữ đang mang thai, trẻ em, người lớn tuổi là những đối tượng rất ưa chuộng dòng TPCN này. Canxi là khoáng chất cần thiết cho cơ thể, ở mọi độ tuổi và đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành hệ xương răng. Bổ sung đủ canxi sẽ giúp trẻ nhanh lớn, tăng chiều cao tối ưu; giúp hệ xương khớp chắc khỏe, phòng ngừa các bệnh xương khớp khi về già. Thay vì Canxi thường, việc chọn TPCN chứa Canxi Nano sẽ giúp cơ thể hấp thụ tốt hơn và đem lại hiệu quả cao hơn.
Thực phẩm chức năng có xuất xứ từ Mỹ: Mỹ là quốc gia dẫn đầu trong lĩnh vực sản xuất TPCN trên toàn thế giới. Với nền khoa học tiên tiến, ứng dụng nhiều công nghệ đòi hỏi kĩ thuật cao, TPCN hàng Mỹ thường được đánh giá cao hơn về chất lượng, độ an toàn và hiệu quả so với các loại từ quốc gia khác.
Thực phẩm chức năng đã được chứng nhận bởi cơ quan chức năng: Nếu mua hàng Mỹ, người tiêu dùng thường chỉ chọn các sản phẩm đã đạt chứng nhận FDA Hoa Kỳ và cơ quan quản lý Nhà nước cấp phép lưu hành trên toàn quốc. Đây chính là cách mua hàng thông minh để đảm bảo mua được hàng chính hãng và tránh được hàng giả, nhái.
Việc hiểu về khái niệm, cách phân loại và xu hướng chọn mua TPCN là điều vô cùng cần thiết để khách hàng có thể trang bị đầy đủ kiến thức cho mình và trở thành người tiêu dùng thông thái. Từ đó, đưa ra được những quyết định đúng đắn khi tìm mua sản phẩm này.
